ĐỐI TƯỢNG NHIỄM BỆNH:
Lúa nước

MÔ TẢ:
Bệnh lúa đổ ngã sớm là hiện tượng cây lúa bị gãy, đổ ngã trước khi thu hoạch, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng lúa. Đây là một vấn đề phổ biến trong sản xuất lúa nước ở Việt Nam, đặc biệt trong điều kiện thời tiết bất lợi như gió mạnh, mưa bão kết hợp với việc bón phân thừa đạm. Tình trạng này không chỉ làm giảm năng suất mà còn khiến công việc thu hoạch trở nên khó khăn, làm tăng chi phí và giảm chất lượng hạt lúa. Nguyên nhân: Bón phân thừa đạm: Khi cây lúa được bón quá nhiều phân đạm, cây phát triển quá nhanh, thân mập, cao và yếu. Điều này khiến cây không đủ sức chống đỡ gió mạnh và mưa bão, dẫn đến hiện tượng cây bị đổ ngã. Thời tiết xấu: Gió mạnh, mưa bão là những yếu tố làm cây lúa yếu đuối và dễ đổ ngã. Những yếu tố này thường xảy ra vào giai đoạn lúa trổ bông và chín, làm tăng nguy cơ đổ ngã. Tình trạng thiếu dinh dưỡng khác: Ngoài đạm, việc thiếu các yếu tố dinh dưỡng như kali, canxi cũng góp phần làm giảm sức đề kháng của cây lúa, khiến cây dễ bị đổ ngã hơn.

TrIỆU CHỨNG:
Đổ ngã của cây lúa: Cây lúa bị đổ ngã không theo hướng bình thường mà đổ ngã một cách bất ngờ, thường là đổ ngang ra đất. Lúa sẽ gãy, đổ và không thể đứng thẳng được, đặc biệt là trong những cơn gió mạnh hoặc mưa lớn. Thân cây yếu và mềm: Thân cây trở nên yếu, không đủ sức chống đỡ cây lúa, đặc biệt khi cây phát triển quá nhanh do bón thừa phân đạm. Thân cây có thể bị cong hoặc gãy ngay cả khi không có gió mạnh. Lúa không đồng đều: Lúa đổ ngã làm cho quá trình thu hoạch trở nên khó khăn, hạt lúa có thể không phát triển đều, ảnh hưởng đến chất lượng hạt lúa và làm giảm năng suất.

Bón phân hợp lý: Cần bón phân đạm theo đúng liều lượng và theo nhu cầu của cây lúa, không nên bón quá nhiều phân đạm. Đảm bảo cân đối giữa đạm, kali và các yếu tố vi lượng để cây phát triển đồng đều và vững chắc. Phân bón chia nhỏ: Nên chia nhỏ lượng phân đạm và bón nhiều lần trong suốt mùa vụ thay vì bón tất cả trong một lần. Điều này giúp cây lúa phát triển dần dần, không bị dư thừa đạm đột ngột. Chọn giống lúa chịu đổ ngã: Chọn các giống lúa có khả năng chịu đổ ngã, có thân cây cứng cáp, chịu được gió mạnh và mưa bão. Tạo dựng môi trường canh tác ổn định: Đảm bảo canh tác đúng lịch vụ, tránh gieo trồng lúa vào thời điểm có nguy cơ mưa bão và gió mạnh. Đồng thời, tránh canh tác lúa ở những khu vực dễ bị ảnh hưởng bởi mưa lớn hoặc gió mạnh. Sử dụng biện pháp hỗ trợ cơ học: Có thể sử dụng các biện pháp hỗ trợ như làm hệ thống giàn giáo hoặc kết hợp với các vật liệu giúp đỡ cây lúa không bị đổ ngã khi thời tiết bất lợi.

ĐIỀU TRỊ:
Cắt giảm phân đạm:Nếu cây đã bị đổ ngã, cần cắt giảm phân đạm ngay lập tức để ngừng thúc đẩy sự phát triển quá mức của cây. Đồng thời, nên bổ sung phân kali và các yếu tố vi lượng như canxi để cải thiện sức đề kháng của cây.Xử lý bằng chất hỗ trợ đứng:Một số chất điều hòa sinh trưởng có thể giúp cây đứng vững hơn trong trường hợp đã bị đổ ngã. Các chất này sẽ giúp làm tăng độ cứng của thân cây và giúp cây lúa giữ vững trong môi trường khắc nghiệt.Thu hoạch sớm nếu có thể:Trong những trường hợp cây đã bị đổ ngã quá mức và không thể phục hồi, người nông dân cần thu hoạch sớm để tránh mất mùa và giảm thiểu thiệt hại.Sử dụng biện pháp cơ học:Cần thiết kế lại cách thu hoạch sao cho ít gây tổn thất nhất khi lúa bị đổ ngã. Cố gắng sử dụng máy thu hoạch có thể thu gom được lúa ngay cả khi bị đổ ngã.Kết luậnBệnh lúa đổ ngã sớm là một vấn đề nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng lúa, đặc biệt trong điều kiện bón phân thừa đạm và tác động của thời tiết xấu. Phòng ngừa bệnh này chủ yếu thông qua việc bón phân hợp lý, lựa chọn giống lúa phù hợp, và tạo ra một môi trường canh tác ổn định. Khi bệnh đã xảy ra, cần thực hiện các biện pháp điều trị kịp thời như điều chỉnh phân bón, sử dụng chất hỗ trợ và thu hoạch sớm để giảm thiểu thiệt hại.